జీవులకు హానికరమైన మరియు విషపూరిత ప్రభావాలను కలిగించే మానవ కార్యకలాపాల ఫలితంగా పర్యావరణంలోకి అవాంఛనీయ పదార్థం లేదా కలుషితాలు చేరడం అని దీనిని నిర్వచించవచ్చు. కాలుష్యాన్ని కలిగించే ఏజెంట్లను కాలుష్య కారకాలు అంటారు. కాలుష్య కారకం అనేది జీవులకు ప్రత్యక్షంగా లేదా పరోక్షంగా హాని కలిగించే పర్యావరణంలోకి ఉద్దేశపూర్వకంగా లేదా అనుకోకుండా విడుదల చేయబడిన భౌతిక, రసాయన లేదా జీవ పదార్ధం.